شایعترین بیماریهای تنفسی در سگها: علائم، درمان و پیشگیری
مشکلات تنفسی در سگها میتواند نگرانکننده باشد، زیرا تنفس برای بقا ضروری است. شناخت علائم، درمان و راههای پیشگیری از این بیماریها میتواند به حفظ سلامت دوست پشمالوی شما کمک کند. در این مقاله، به 16 نوع از شایعترین بیماریهای تنفسی در سگها میپردازیم.

- 🌐
سرفه کنل (Kennel Cough):
یک عفونت مسری دستگاه تنفسی فوقانی که باعث سرفه خشک و خشن میشود. درمان معمولاً شامل استراحت و داروهای ضد سرفه است. واکسیناسیون میتواند به پیشگیری کمک کند. - 🌐
پنومونی (Pneumonia):
التهاب ریهها که میتواند توسط باکتری، ویروس، قارچ یا انگل ایجاد شود. علائم شامل سرفه، تب، تنگی نفس و بیحالی است. درمان بسته به علت، شامل آنتیبیوتیکها، داروهای ضد قارچ یا داروهای ضد انگل است. - 🌐
برونشیت (Bronchitis):
التهاب لولههای برونش که هوا را به ریهها میبرند. علائم شامل سرفه مزمن، خسخس سینه و تنگی نفس است. درمان شامل داروهای ضد التهاب و گشادکنندههای برونش است. - 🌐
آسم (Asthma):
یک بیماری التهابی مزمن که باعث باریک شدن مجاری تنفسی میشود. علائم شامل سرفه، خسخس سینه و تنگی نفس است. درمان شامل داروهای استروئیدی و گشادکنندههای برونش است. - 🌐
بیماری قلبی (Heart Disease):
برخی از بیماریهای قلبی میتوانند باعث تجمع مایع در ریهها (ادم ریوی) شده و منجر به تنگی نفس شوند. درمان بسته به نوع بیماری قلبی متفاوت است. - 🌐
فلج حنجره (Laryngeal Paralysis):
وضعیتی که در آن حنجره به درستی باز نمیشود، و باعث ایجاد صدای خشن هنگام تنفس و تنگی نفس میشود. جراحی میتواند به رفع این مشکل کمک کند. - 🌐
تومورهای ریه (Lung Tumors):
تومورها میتوانند در ریهها رشد کنند و باعث تنگی نفس، سرفه و بیحالی شوند. درمان بسته به نوع و اندازه تومور، شامل جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی است. - 🌐
اجسام خارجی (Foreign Objects):
ورود اجسام خارجی به مجاری تنفسی میتواند باعث سرفه، خفگی و تنگی نفس شود. برداشتن جسم خارجی توسط دامپزشک ضروری است. - 🌐
دیستمپر (Distemper):
یک بیماری ویروسی بسیار مسری که میتواند سیستم تنفسی، عصبی و گوارشی را تحت تاثیر قرار دهد. علائم شامل سرفه، عطسه، ترشحات بینی و چشم است. واکسیناسیون بهترین راه پیشگیری است. - 🌐
آنفولانزای سگی (Canine Influenza):
یک بیماری ویروسی مسری که باعث سرفه، عطسه، تب و بیحالی میشود. درمان معمولاً شامل استراحت و داروهای حمایتی است. واکسیناسیون میتواند به پیشگیری کمک کند. - 🌐
ورم ریه (Pulmonary Edema):
تجمع مایع در ریهها که میتواند ناشی از بیماری قلبی، نارسایی کلیوی یا سایر بیماریها باشد. درمان شامل داروهای ادرارآور و اکسیژندرمانی است. - 🌐
فیبروز ریوی (Pulmonary Fibrosis):
یک بیماری پیشرونده که باعث زخمی شدن و ضخیم شدن بافت ریه میشود. علائم شامل تنگی نفس و سرفه مزمن است. درمان معمولاً حمایتی است و بر بهبود کیفیت زندگی تمرکز دارد. - 🌐
برونکوپنومونی (Bronchopneumonia):
ترکیبی از برونشیت و پنومونی که باعث التهاب ریهها و لولههای برونش میشود. درمان شامل آنتیبیوتیکها، داروهای ضد التهاب و داروهای ضد سرفه است. - 🌐
پنوموتوراکس (Pneumothorax):
ورود هوا به فضای بین ریهها و دیواره قفسه سینه که باعث فروپاشی ریهها میشود. درمان شامل تخلیه هوا از فضای قفسه سینه است. - 🌐
آسپیراسیون پنومونی (Aspiration Pneumonia):
التهاب ریهها ناشی از ورود مواد خارجی مانند غذا یا استفراغ به ریهها. درمان شامل آنتیبیوتیکها و داروهای حمایتی است. - 🌐
عفونت قارچی ریه (Fungal Lung Infection):
عفونت ریه ناشی از قارچ ها، که میتواند علائمی مانند سرفه مزمن، تب و بی حالی ایجاد کند. درمان شامل داروهای ضد قارچی طولانی مدت است.

علائم بیماریهای تنفسی در سگها میتواند شامل سرفه، عطسه، خسخس سینه، تنگی نفس، ترشحات بینی یا چشم، بیحالی، تب و از دست دادن اشتها باشد.
درمان بیماریهای تنفسی در سگها بسته به علت بیماری متفاوت است. ممکن است شامل آنتیبیوتیکها، داروهای ضد التهاب، داروهای ضد سرفه، گشادکنندههای برونش، اکسیژندرمانی و یا جراحی باشد.
برای پیشگیری از بیماریهای تنفسی در سگها، واکسیناسیون منظم، دوری از سگهای بیمار، تهویه مناسب محیط زندگی و تغذیه مناسب توصیه میشود.
16 نکته درباره شایعترین بیماریهای تنفسی سگها: علائم، درمان و پیشگیری
1. سرفه سگدانی (Kennel Cough)
سرفه سگدانی یک بیماری تنفسی بسیار مسری است که معمولاً در مکان هایی مانند پناهگاه ها، پانسیون ها و پارک های سگ ها شایع است.
علائم:
سرفه خشک و خشن که اغلب به عنوان “سرفه غازی” توصیف می شود، عطسه، آبریزش بینی، تب خفیف و بی حالی.
درمان:
معمولاً استراحت، مصرف مایعات و داروهای ضد سرفه (در صورت تجویز دامپزشک) کافی است. در موارد شدید، ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.
پیشگیری:
واکسیناسیون منظم علیه عوامل اصلی ایجاد کننده سرفه سگدانی.
2. پنومونی (ذات الریه)
پنومونی التهاب ریه ها است که میتواند ناشی از عفونت های باکتریایی، ویروسی یا قارچی باشد.
علائم:
سرفه، تب، تنفس سریع و سخت، بی حالی، بی اشتهایی و خروج ترشحات از بینی.
درمان:
آنتی بیوتیک ها برای پنومونی باکتریایی، داروهای ضد ویروسی برای پنومونی ویروسی و داروهای ضد قارچی برای پنومونی قارچی. همچنین ممکن است نیاز به بستری شدن و اکسیژن درمانی باشد.
پیشگیری:
واکسیناسیون منظم، مراقبت از سیستم ایمنی سگ و دوری از سگ های بیمار.
3. برونشیت
برونشیت التهاب لوله های برونشی است که هوا را به ریه ها حمل می کنند. میتواند حاد یا مزمن باشد.
علائم:
سرفه مزمن (که میتواند خشک یا همراه با خلط باشد)، خس خس سینه، تنفس سخت و بی حالی.
درمان:
داروهای ضد سرفه، برونکودیلاتورها (برای باز کردن راه های هوایی)، کورتیکواستروئیدها (برای کاهش التهاب) و آنتی بیوتیک ها (در صورت وجود عفونت باکتریایی).
پیشگیری:
دوری از محرک های تنفسی مانند دود سیگار و گرد و غبار، واکسیناسیون و مراقبت های بهداشتی مناسب.
4. آسم (برونشیت آلرژیک)
آسم یک بیماری التهابی مزمن راه های هوایی است که باعث تنگی نفس و خس خس سینه می شود. اغلب به آلرژن ها مرتبط است.
علائم:
سرفه، خس خس سینه، تنفس سخت، تنگی نفس و استفراغ (به دلیل سرفه شدید).
درمان:
کورتیکواستروئیدها (برای کاهش التهاب)، برونکودیلاتورها (برای باز کردن راه های هوایی) و اجتناب از آلرژن های شناخته شده.
پیشگیری:
شناسایی و حذف آلرژن های محیطی (مانند گرد و غبار، گرده گل و دود سیگار).
5. نارسایی قلبی احتقانی (Congestive Heart Failure)
نارسایی قلبی احتقانی زمانی رخ می دهد که قلب قادر به پمپاژ خون کافی برای تامین نیازهای بدن نباشد. این امر میتواند منجر به تجمع مایع در ریه ها شود (ادم ریوی).
علائم:
سرفه (به ویژه شب ها)، تنفس سخت، تنگی نفس، بی حالی، ضعف و تورم شکم (آسیت).
درمان:
دیورتیک ها (برای کاهش تجمع مایعات)، مهارکننده های ACE (برای کاهش فشار خون) و سایر داروهای قلبی.
پیشگیری:
تشخیص زودهنگام بیماری های قلبی و درمان مناسب.
6. فلج حنجره
فلج حنجره وضعیتی است که در آن تارهای صوتی نمی توانند به درستی باز شوند، که باعث مشکل در تنفس می شود.
علائم:
صدای بلند و خس خس در هنگام تنفس (به ویژه در هنگام ورزش)، سرفه، خفگی و تغییر صدا.
درمان:
جراحی برای باز کردن راه های هوایی.
پیشگیری:
در برخی موارد، علت مشخصی وجود ندارد، اما در برخی نژادها (مانند لابرادور رتریور) شایع تر است.
7. تومورهای ریه
تومورهای ریه میتوانند خوش خیم یا بدخیم باشند و میتوانند باعث مشکلات تنفسی شوند.
علائم:
سرفه مزمن، تنفس سخت، بی حالی، کاهش وزن و خونریزی از بینی.
درمان:
جراحی (برای برداشتن تومور)، شیمی درمانی و پرتودرمانی.
پیشگیری:
اجتناب از عوامل سرطان زا مانند دود سیگار.
8. آسپیراسیون پنومونی (Aspiration Pneumonia)
آسپیراسیون پنومونی زمانی رخ می دهد که سگ غذا، مایعات یا استفراغ را به ریه های خود استنشاق کند.
علائم:
سرفه، تنفس سریع و سخت، تب، بی حالی و خروج ترشحات از بینی.
درمان:
آنتی بیوتیک ها، اکسیژن درمانی و مراقبت های حمایتی.
پیشگیری:
تغذیه مناسب سگ، جلوگیری از استفراغ و مراقبت از سگ های مبتلا به اختلالات بلع.
9. بیماری کرم قلب (Heartworm Disease)
بیماری کرم قلب توسط کرم های انگلی ایجاد می شود که در قلب و ریه های سگ زندگی می کنند. از طریق نیش پشه منتقل می شود.
علائم:
سرفه مزمن، تنفس سخت، بی حالی، کاهش وزن و اتساع شکم.
درمان:
درمان های تخصصی برای از بین بردن کرم های قلب (که میتواند خطرناک باشد) و داروهای حمایتی.
پیشگیری:
بهرهگیری از داروهای پیشگیری کننده کرم قلب به صورت ماهانه یا سالانه.
10. ادم ریوی (Pulmonary Edema)
ادم ریوی تجمع مایع در ریه ها است که میتواند ناشی از نارسایی قلبی، پنومونی یا سایر بیماری ها باشد.
علائم:
تنفس سخت، تنگی نفس، سرفه و خس خس سینه.
درمان:
دیورتیک ها (برای کاهش تجمع مایعات) و اکسیژن درمانی.
پیشگیری:
درمان بیماری های زمینه ای که میتوانند منجر به ادم ریوی شوند.
11. آمبولی ریوی (Pulmonary Embolism)
آمبولی ریوی زمانی رخ می دهد که یک لخته خون یا سایر مواد در شریان های ریه گیر کند و جریان خون را مسدود کند.
علائم:
تنفس سخت، تنگی نفس، درد قفسه سینه و سرفه خونی.
درمان:
داروهای ضد انعقاد خون (برای جلوگیری از تشکیل لخته های بیشتر) و اکسیژن درمانی.
پیشگیری:
جلوگیری از شرایطی که خطر لخته شدن خون را افزایش می دهند.
12. فشار خون ریوی (Pulmonary Hypertension)
فشار خون ریوی فشار خون بالا در شریان های ریه است.
علائم:
تنفس سخت، بی حالی، سرفه و غش کردن.
درمان:
داروهایی برای کاهش فشار خون در ریه ها.
پیشگیری:
درمان بیماری های زمینه ای که میتوانند منجر به فشار خون ریوی شوند.
13. سندرم براکیوسفالیک (Brachycephalic Syndrome)
سندرم براکیوسفالیک مجموعه ای از مشکلات تنفسی است که در نژادهای سگ با پوزه های کوتاه (مانند بولداگ، پاگ و باکسر) شایع است.
علائم:
تنفس سخت، خرخر کردن، خفگی، تحمل پایین ورزش و گرمای بیش از حد.
درمان:
جراحی برای باز کردن راه های هوایی.
پیشگیری:
انتخاب یک توله سگ با راه های هوایی نسبتاً باز و مدیریت وزن مناسب.
14. جسم خارجی در راه هوایی
اجسام خارجی (مانند چوب، استخوان یا اسباب بازی) میتوانند در راه هوایی سگ گیر کنند و باعث مشکلات تنفسی شوند.
علائم:
سرفه، خفگی، تنفس سخت و آبی شدن لثه ها.
درمان:
برداشتن جسم خارجی توسط دامپزشک.
پیشگیری:
جلوگیری از دسترسی سگ به اشیاء کوچک و خطرناک.
15. ازوفاژیت ریفلاکس (Reflux Esophagitis)
ازوفاژیت ریفلاکس التهاب مری ناشی از برگشت اسید معده است که میتواند منجر به مشکلات تنفسی شود.
علائم:
سرفه، برگشت غذا، بی اشتهایی و درد در هنگام بلع.
درمان:
داروهایی برای کاهش تولید اسید معده و محافظت از مری.
پیشگیری:
تغذیه مناسب سگ و جلوگیری از چاقی.
16. آلرژی های تنفسی
آلرژی ها میتوانند باعث التهاب راه های هوایی و مشکلات تنفسی شوند.
علائم:
سرفه، عطسه، آبریزش بینی و خارش.
درمان:
آنتی هیستامین ها، کورتیکواستروئیدها و اجتناب از آلرژن های شناخته شده.
پیشگیری:
شناسایی و حذف آلرژن های محیطی.







من چند سالی است در کلینیک دامپزشکی با سگ هایی که مشکلات تنفسی دارند کار می کنم. یکی از مواردی که همیشه به صاحبان سگ ها گوشزد می کنم اهمیت تنفس آرام و عمیق در زمان استرس است. سگ های مضطرب زودتر دچار مشکلات تنفسی می شوند چون تنفسشان تند و سطحی می شود.
در مورد سرفه کنل یک نکته کلیدی وجود دارد که کمتر دیده می شود. سگ ها بعد از بهبودی تا چند هفته ممکن است گاهی سرفه کنند که کاملا طبیعی است و نشانه برگشت بیماری نیست. سیستم تنفسی سگ ها گاهی نیاز به زمان بیشتری برای ترمیم دارد.
یکی از چالش برانگیزترین مواردی که تا به حال دیده ام یک سگ با تومور ریه بود که علائمش کاملا شبیه برونشیت معمولی نشان می داد. بعد از چند هفته درمان بی نتیجه، عکس رادیولوژی وضعیت واقعی را نشان داد. همیشه تاکید می کنم اگر درمان های معمول جواب نمی دهد، باید به دنبال تشخیص دقیق تر رفت.
چیزی که در عمل خیلی به چشمم می آید این است که بیشتر صاحبان نسبت به صدای تنفس سگشان بی توجه هستند. هر تغییر در صدا و ریتم تنفس، حتی اگر سرفه ای وجود نداشته باشد، می تواند هشدار دهنده باشد. یادم می آید یک سگ با فلج حنجره داشتیم که صاحبش سه ماه متوجه صدای خشن تنفسش نشده بود.